Konut kira artış oranları 01/07/2023 tarihine kadar %25 ile sınırlandırılmıştır.
Ancak işyerleri için bu oran yıllık Tüfe ortalamasıdır ki Ocak 2023 için bu oran %72,31 olarak açıklanmıştır.
Ev sahiplerı bu rakamlardan daha fazla artış talep edemezler.
Kiracı yeni dönem geldiğinde herhangi bir artış yapmaksızın eski kira bedelinden ödemeye devam eder ve ev sahibinin hesabına bu şekilde kira mikatarını yatırırsa, bu durum ev sahibi açısından bir kabul sayılır mı? Pek tabii sayılmaz. Hatta halk arasında kiralayan ev sahibine bu miktarı banka aracılığı ile geri göndermeye yada hiç kullanmamaya özen göstermesi hakkında gereksiz tavsiyelerde bulunulur bu gayet gereksiz bir çabadır. ev sahibi hiç bir artış yapılmadan yatan bu kirayı dilediği gibi kullanabilir harcayabilir bankadan çekebilir ama kalan bakiye üzerinden takibi dilediği zaman başlatır. Eski miktar kirayı alırken herhangi bir ihtirazı kayıt koymasına da hiç bir gerek yoktur. Yapılması gereken derhal kiracıya 30 gün süre verilmesi ve artışa uygun kalan miktarın ödenmesinin talep edilmesidir veya kiracı ödemez ise de aleyhine iki haklı ihtar sebebinden ilki oluşmuş sayılması durumu ortaya çıkar. Ve ev sahibi açısından, iki haklı iktar sözleşmeyi feshetme hakkı verecektir.
Kiralayan İban numarasını yani hesabını kapatırsa ne yapılmalı …
Genel olarak sözleşmelerde belli bir hesap numarası yazılır ve kira bedellleri mutad olarak o hesaba yatırılır , kötü niyetli kiralayan yani ev sahibi, kiracısını kira ödemedi göstermek niyetiyle haber vermeksizin hesabı kapatması durumu kiracı açısından temerrüt sebebi sayılmaz. Pek tabii kiracının bu durumda ev sahibini arayarak yeni bir hesap olup olmadıgını, ödemeyi ne şekilde yapabileceğini sorması kesinlikle beklenir. Diyelim hiç bir şekilde ev sahibi ile iletişim kuramıyor, günümüzde PTT nin ödemeli kurye sistemi hala çalışmaktadır, PTT’ye kirayı yatırırsınız ve kurye ev sahibinin kontrattaki adresine veya size bildirilen veya mernis adresine gider ve “size bir ödeme var “ diyerek kira bedelinizi verir, işte burda da kabul etmez ise bu bir tutanakla tespit edilmiş olur.
Gelelim 10 yıl sonu tahliye sebeplerine …
Burda en önemli konu 10 yılın ne zaman bittiği, genel olarak kira kontratları 1 yıllık yapılıır ve 1 yılın sonundan itibaren 10 yıl daha oturan kiracı açısından ev sahibinin tahliye hakkı vardır. Ama bu durumu konrat bitiminden en az 3 ay önce bildirme zorunluluğuda vardır, diyelimki bu sürede bildirmedi, ihtar çekmedi, bu durumda kontrat 1 yıl daha uzar, yani öncelikle 1 + 10 yıl bitecek sonrasında da kontrat bitiminden en az 3 ay önce tahliye etmesi isteği ev sahibi tarafından kiracıya ihtar edilecek…
Özellikle büyük işyerlerinin kontratları ise konutların aksine daha uzun süreli yapılır mesela 01.01.2013’de kiralanan bir işyerinin kontrat süresi 01.01.2023’e kadar diye 10 yıllık bir kontrat varsa bu durumda o işyeri için 10 yıldan sonra tahliye etme hakkı 01/01/2033 de başlayacaktır. Çünkü burda ilk yapılan kontratta 2023’e kadar diye süre belirtildiğinden kanun maddesinde değişiklik süre bitiminden itibaren 10.Yılın sonu oldugundan 2023’e 10 yıl eklenecek ve 2033’te başlayacaktır .
Konut kiralarken sözleşmelerde genel bir süre sonu olmadıgından hep 1 yıl varsayılır ve o 1 yılın üstüne 10 yıl daha eklenir .
Bir önemli ve çok sorulan hususta demirbaş ödemeleridir. Tabii eve ait, yanımızda götüremediğimiz her parça demirbaş sayılır ve ev sahibi tarafından eksikliği tamiri veya bozulması halinde giderilmesi gereklidir. Ancak acil bir durumda mesela boru patladı evi su basıyor, bu durumda kiracı gerekli işi yapar yaptırır faturayı alır ve kiradan mahsup eder. Acil durumda yapılan bu iş borçlar kanununda vekaletsiz iş görme olarak sayılır ve ev sahibine rücü hakkı vardır. Pek tabii bu işlerde dolaysız zilyet olan kiracının dolaylı zilyet ev sahibinin malı açısından makul harcamalara özen yükümlülüğünü gözetmeside beklenir. Ancak aciliyet gerektirmeyen bir arıza giderimi kararında acele etmemek, ev sahibi ile ortak karar alınarak ilerlenmesi iyi niyetli davranış olarak tercih edilmedir.
Kiracı ve ev sahibi her türlü soru ve sorunlarınız için yanınızdayız.
