Öncelikle 6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen, başta Kahramanmaraş ve Malatya merkezli on ilimizi vuran depremde kaybettiğimiz vatandaşlarımıza Allah'tan rahmet, yakınlarına ve tüm Türkiye’ye baş sağlığı, yaralılara acil şifalar diliyorum. Bundan sonra bana hukukçu olarak düşen işte bu faciada sorumluluğu olan her kim ve kimler ise en kısa zamanda en ağır cezaları alması hususundaki sorumluluğumdur.
Bu yazımda Deprem Hukuku’nu inceleyeceğiz.Deprem Hukuku demek istediğim aslında deprem veya herhangi bir doğal afette zarar gören vatandaşların 7269 Sayılı "Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun"un 29. Maddesi’nde, koruma altına alınan haklardır.Yine 4359 sayılı Doğal Afet Bölgelerinde Afetten Kaynaklanan Hukuki Uyuşmazlıkların Çözümü ve Bazı İşlemlerin Kolaylaştırılmasına Dair KHK’nın Kabulü Hakkında Kanun’da rehberimiz olacaktır.
7269 sayılı kanunda,yıkılan,yanan veya ağır hasara uğrayan veya uğraması muhtemel olan binalarla imar planları gereğince kamulaştırılmasında zorunluluk bulunan yerlerdeki binalarda oturan ailelere hak sahibi olmak şartıyla konut yaptırılır veya kredi verilir, şeklinde bir düzenleme yer almaktadır. Ancak daha öncelikli olan 4359 sayılı kanunla korunan ölüm gaiplik veya yaralanma gibi nedenlerle delil tespiti yaptıramayacak durumda olanların eşleri ile üçüncü dereceye kadar kan veya sıhri hısımları da delil tespiti isteminde bulunabilmesi hususudur.Delil tespitine ilişkin başvurular, mahkemece öncelikle incelenir ve karara bağlanır. Hele ki şu dönemde gaiplik yani kayıp oranı tespit edilemedi,bu durumda olan yurttaşların yakınlarının delil tespiti için başvurmalarını öneriyorum. Ve bu durumlarda müzaheret hükümleri uygulanmaktadir.Yanivekaletname aranmaz yetki belgesi ki ekte örneği vardır bununla işlem yapılabilir.
Yine burada sözü geçen ‘Hak sahibi’ sayılmanın şartları ise Afet Sebebiyle Hak Sahibi Olanların Tespiti Hakkında Yönetmelik’te detaylı açıklanmıştır.Mesela,kiracı ve misafir konumunda olan kişiler hak sahibi sayılamazlar. (Md.15) Öncelikle belirtmek isteriz ki, Konut Hakkı anayasal bir haktır. Anılan yönetmelik dahilinde, afet sebebiyle, kendilerine ait konutları yıkılan, yanan veya oturamayacak derecede ağır hasar gören afetzede aileler “Hak sahibi” sayılır ve bu ailelere yeniden konut yapılır veya konut kredisi verilir (Md. 4/1-a) “Hak sahipliği” ya da hasar tespiti konusundaki itirazlarınız var ise, buna ilişkin olarak idari yargı yoluna başvurulabilirsiniz. Tüm bu hususlarla ilgili ekte sunduğum rehberi inceleyebilir yada arayarak yardım alabilirsiniz.
Suç Duyurusu Örneği
Deprem Hukuku Rehberi
